Tak. Dobrze przeczytałeś. Pornografia fizycznie zmienia twój mózg. Jak? Jednym z najbardziej ekscytujących odkryć ostatniego dwudziestolecia w nauce było odkrycie zjawiska neuroplastyczności. „Neuro” oznacza mózg, „plastyczność” – możliwość zmiany.
Innymi słowy, naukowcy odkryli, że mózg jest jak nigdy nie kończąca się gra w Tetrisa: stale tworzy nowe połączenia neuronalne wskutek naszych doświadczeń [1]. Po angielsku ukuli taką frazę: „Neurons that fire together, wire together.” [2] Po polsku już to tak dobrze nie brzmi, ale znaczy: „Neurony, które się często uruchamiają wspólnie, łączą się w bardziej trwały sposób.”
Inaczej tłumacząc: Neurony to komórki nerwowe. Gdy te komórki się razem uaktywniają (na przykład dlatego, że coś widzisz, słyszysz, czy czujesz), wydzielają chemikalia wzmacniające połączenia między tymi neuronami. [3] Na przykład, gdy jesz coś bardzo smacznego, mózg wydziela dopaminę, która podnosi samopoczucie. [4] Gdy przytulasz kogoś, kto jest ci bliski, mózg wydziela oksytocynę, która pomaga w tworzeniu więzi z ludźmi. [5]
Jeśli więc często odwiedzasz np. wujka Józefa, witacie się robiąc „misia” a potem zawsze idziecie na lody, prawdopodobnie będziesz go mile wspominał. Twój mózg tworzy ścieżki neuronalne łączące wujka z przyjemnością jedzenia lodów i poczuciem, że ktoś z rodziny cię naprawdę lubi. Mamy takie rodzaje ścieżek neuronalnych dla wielu rzeczy – jazdy na rowerze, jedzenia kanapek, wyprowadzania psa na spacer. A gdy oglądasz pornografię, twój mózg też tworzy nowe ścieżki neuronalne. [6]
Tak jak wszystko inne, co uzależnia, pornografia zalewa mózg dopaminą [7] Jednak mózg nie daje sobie rady z ciągłym zalewem dopaminy wskutek ciągłego oglądania porno, walczy z nim – likwidując część receptorów dopaminy[8] – to są takie małe wypustki na końcu neuronów, do których niejako „dokują” cząsteczki dopaminy. Gdy jest mniej receptorów, to mimo iż mózg nadal produkuje mnóstwo dopaminy, oglądający pornografię nie czuje tego efektu już tak mocno. [9]
W rezultacie pornografia, którą do tej pory widział nie wydaje się mu już dłużej podniecająca. Więc szuka nowych rodzajów pornografii, najczęściej coraz bardziej brutalnej czy udziwnionej, żeby znów doznać dopaminowego „haju”. [10]
Jego mózg znów się dostosowuje do jeszcze większego zalewu dopaminy, przez co czynności, które normalnie sprawiałyby człowiekowi przyjemność już takie nie są. Za mało się wydziela dopaminy, by przebudowany mózg w ogóle to zauważył. Dlatego osoba uzależniona od porno czuje się źle, kiedy jej nie ogląda. [11] To jeden z powodów, dla których pornografia tak mocno uzależnia. [12]
Gdy pojawi się uzależnienie człowiek napotyka nowy zestaw problemów. Konkretnie – uzależnienie uszkadza tę część mózgu, która odpowiada za myślenie, pomaga podejmować dobre decyzje – tak zwanej kory przedczołowej. [13] Prowadzone już od kilkunastu lat badania pokazują, że uzależnienie od narkotyków powoduje kurczenie się kory przedczołowej. [14]
Choć brzmi to strasznie technicznie – kora przedczołowa to część mózgu kontrolująca logiczne myślenie, podejmowanie decyzji, racjonalne rozwiązywanie problemów. [15] Najnowsze badania pokazują, że nie tylko narkotyki uszkadzają mózg w ten sposób. Taki sam problem pojawia się przy innych uzależnieniach – objadaniu się, uzależnieniu od internetu i seksoholizmie. [16] Na koniec dość przeraźliwa część – im więcej ktoś ogląda pornografii, tym poważniejsze uszkodzenie mózgu i tym trudniejsze wyjście z uzależnienia. [17]
BIBLIOGRAFIA:
[1] Doidge, N. (2007). The Brain That Changes Itself. New York: Penguin Books, preface.
[2] Doidge, N. (2007). The Brain That Changes Itself. New York: Penguin Books, 63.
[3] Bostwick, J. M. and Bucci, J. E. (2008). Internet Sex Addiction Treated with Naltrexone. Mayo Clinic Proceedings 83, 2: 226–230; Doidge, N. (2007). The Brain That Changes Itself. New York: Penguin Books, 63.
[4] Hilton, D. L., and Watts, C. (2011). Pornography Addiction: A Neuroscience Perspective. Surgical Neurology International, 2: 19; (http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3050060/)
Doidge, N. (2007). The Brain That Changes Itself. New York: Penguin Books, 107;
Paul, P. (2007). Pornified: How Pornography Is Transforming Our Lives, Our Relationships, and Our Families. New York: Henry Hold and Co., 75;
Nestler, E. J. (2005). Is There a Common Molecular Pathway for Addiction? Nature Neuroscience 9, 11: 1445–1449.
[5] Schneiderman, I., Zagoory-Sharon, O., Leckman, J., and Feldman, R. (2012). Oxytocin During the Initial Stages of Romantic Attachment: Relations to Couples’ Interactive Reciprocity. Psychoneuroendocrinology 37:1277-1285.
[6] Hilton, D. L. (2013). Pornography Addiction—A Supranormal Stimulus Considered in the Context of Neuroplasticity. Socioaffective Neuroscience & Psychology 3:20767;
Angres, D. H. and Bettinardi-Angres, K. (2008). The Disease of Addiction: Origins, Treatment, and Recovery. Disease-a-Month 54: 696–721.
Doidge, N. (2007). The Brain That Changes Itself. New York: Penguin Books, 108.
[7] Hilton, D. L. (2013). Pornography Addiction—A Supranormal Stimulus Considered in the Context of Neuroplasticity. Socioaffective Neuroscience & Psychology 3:20767;
Georgiadis, J. R. (2006). Regional Cerebral Blood Flow Changes Associated with Clitorally Induced Orgasm in Healthy Women. European Journal of Neuroscience 24, 11: 3305–3316.
[8] Hilton, D. L., and Watts, C. (2011). Pornography Addiction: A Neuroscience Perspective. Surgical Neurology International, 2: 19; (http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3050060/)
Angres, D. H. and Bettinardi-Angres, K. (2008). The Disease of Addiction: Origins, Treatment, and Recovery. Disease-a-Month 54: 696–721;
Mick, T. M. and Hollander, E. (2006). Impulsive-Compulsive Sexual Behavior. CNS Spectrums, 11(12):944-955;
Nestler, E. J. (2005). Is There a Common Molecular Pathway for Addiction? Nature Neuroscience 9, 11: 1445–1449.
[9] Hilton, D. L., and Watts, C. (2011). Pornography Addiction: A Neuroscience Perspective. Surgical Neurology International, 2: 19; (http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3050060/)
Angres, D. H. and Bettinardi-Angres, K. (2008). The Disease of Addiction: Origins, Treatment, and Recovery. Disease-a-Month 54: 696–721;
Mick, T. M. and Hollander, E. (2006). Impulsive-Compulsive Sexual Behavior. CNS Spectrums, 11(12):944-955.
[10] Angres, D. H. and Bettinardi-Angres, K. (2008). The Disease of Addiction: Origins, Treatment, and Recovery. Disease-a-Month 54:
696–721; Zillmann, D. (2000). Influence of Unrestrained Access to Erotica on Adolescents’ and Young Adults’ Dispositions Toward Sexuality. Journal of Adolescent Health 27, 2: 41–44.
[11] Paul, P. (2007). Pornified: How Pornography Is Transforming Our Lives, Our Relationships, and Our Families. New York: Henry Hold and Co., 90.;
Berridge, K. C. and Robinson, T. E. (2002). The Mind of an Addicted Brain: Neural Sensitization of Wanting Versus Liking. In J. T. Cacioppo, G. G. Bernston, R. Adolphs, et al. (Eds.) Foundations in Social Neuroscience (pp. 565–72). Cambridge, Mass.: MIT Press.
[12] Doidge, N. (2007). The Brain That Changes Itself. New York: Penguin Books, 107;
Berridge, K. C. and Robinson, T. E. (2002). The Mind of an Addicted Brain: Neural Sensitization of Wanting Versus Liking. In J. T. Cacioppo, G. G. Bernston, R. Adolphs, et al. (Eds.) Foundations in Social Neuroscience (pp. 565–72). Cambridge, Mass.: MIT Press.
[13] Hilton, D. L., and Watts, C. (2011). Pornography Addiction: A Neuroscience Perspective. Surgical Neurology International, 2: 19; (http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3050060/)
Leshner, A. (1997). Addiction Is a Brain Disease and It Matters. Science 278: 45–7.
[14] Lyoo, K., Pollack, M. H., Silveri, M. M., Ahn, K. H., Diaz, C. I., Hwang, J., et al. (2005). Prefrontal and Temporal Gray Matter Density Decreases in Opiate Dependence. Psychopharmacology 184, 2: 139–144;
Thompson, P. M., Hayashi, K. M., Simon, S. L., Geaga, J. A., Hong, M. S., Sui, Y., et al. (2004). Structural Abnormalities in the Brains of Human Subjects Who Use Methamphetamine. Journal of
Neuroscience 24, 26: 6028–6036;
Franklin, T. E., Acton, P. D., Maldjian, J. A., Gray, J. D., Croft, J. R., Dackis, C. A., et al. (2002). Decreased Gray Matter Concentration in the Insular, Orbitofrontal, Cingulate, and Temporal Cortices of Cocaine Patients. Biological Psychiatry 51, 2: 134–142.
[15] Hilton, D. L. (2013). Pornography Addiction—A Supranormal Stimulus Considered in the Context of Neuroplasticity. Socioaffective Neuroscience & Psychology 3:20767.
[16] Yuan, K., Quin, W., Lui, Y., and Tian, J. (2011). Internet Addiction: Neuroimaging Findings. Communicative & Integrative Biology 4, 6: 637–639;
Zhou, Y., Lin, F., Du, Y., Qin, L., Zhao, Z., Xu, J., et al. (2011). Gray Matter Abnormalities in Internet Addiction: A Voxel-Based Morphometry Study. European Journal of Radiology 79, 1: 92–95;
Miner, M. H., Raymond, N., Mueller, B. A., Lloyd, M., Lim, K. O. (2009). Preliminary Investigation of the Impulsive and Neuroanatomical Characteristics of Compulsive Sexual Behavior. Psychiatry Research 174: 146–51;
Schiffer, B., Peschel, T., Paul, T., Gizewshi, E., Forshing, M., Leygraf, N., et al. (2007). Structural Brain Abnormalities in the Frontostriatal System and Cerebellum in Pedophilia. Journal of Psychiatric Research 41, 9: 754–762;
Pannacciulli, N., Del Parigi, A., Chen, K., Le, D. S. N. T., Reiman, R. M., and Tataranni, P. A. (2006). Brain Abnormalities in Human Obesity: A Voxel-Based Morphometry Study. NeuroImage 31, 4: 1419–1425.
[17] Angres, D. H. and Bettinardi-Angres, K. (2008). The Disease of Addiction: Origins, Treatment, and Recovery. Disease-a-Month 54: 696–721