Z pozoru porno i np. kokaina nie mają nic wspólnego. Badania udowodniły, że oglądanie porno pobudza mózg do wydzielania nienaturalnie wysokiego poziomu hormonów przyjemności, tak samo jak narkotyki.
To z kolei powoduje, że mózg się przebudowuje i nie potrafi już funkcjonować normalnie bez porno. Brzmi to może dziwnie, ale tak jest.
KLUCZOWE PUNKTY:
- pornografia działa na mózg tak jak narkotyki
- porno wypacza działanie układu nagrody w mózgu
- tak jak przy narkotykach wzrasta poziom tolerancji, przez co człowiek potrzebuje więcej pornografii (lub „ostrzejszej” pornografii) dla uzyskania tych samych efektów
- gdy człowiek próbuje zerwać z porno, mogą się pojawić objawy odstawienia
Na pozór kokaina i pornografia wydają się nie mieć nic wspólnego. Kokainę ludzie kupują od handlarzy za ciężkie pieniądze, mnóstwo pornografii jest dostępnej za darmo. Pierwszy z nałogów szybko wyciska nas z pieniędzy, w przypadku drugiego to kwestia ceny za internet szerokopasmowy. Gdzie zatem leży podobieństwo? W mózgu [1]. Dla tych, którzy nie są specjalistami od neurologii krótki kurs funkcjonowania mózgu.
W mózgu ukryta jest struktura nazywana „układem nagrody” [2]. Ja go mam, ty go masz, twój pies go ma. Każdy ssak go ma. Celem układu nagrody jest pomoc w utrzymaniu przy życiu nas i naszego gatunku, dzięki temu, że robi to co ma w nazwie. To znaczy – nagradza cię, gdy robisz coś co podtrzymuje życie. Na przykład gdy jesz lub uprawiasz seks (służący przecież przede wszystkim przedłużeniu gatunku – rozmnażaniu) [3]. Układ nagradza cię uwalniając w mózgu konkretne chemikalia (hormony) – przede wszystkim dopaminę, ale także inne np. oksytocynę [4]. Normalnie jest to bardzo przydatne, ponieważ wiąże robienie czegoś istotnego dla przeżycia z przyjemnością [5].
Problem pojawia się, gdy układ nagrody zostaje „zhakowany” – na przykład przez narkotyki – kokainę, opiaty… [6] Narkotyki dają nam „haja”, intensywną przyjemność przez to, że pobudzają układ nagrody do wydzielania nienaturalnie wysokiego poziomu hormonów przyjemności, mimo że nie zrobiliśmy nic, co by służyło przetrwaniu (a wręcz przeciwnie) [7].
Wiesz, co jeszcze hakuje nasz układ nagrody? Pornografia [8]. A zalew dopaminy ma jeszcze inne skutki – wyrabia w mózgu nowe ścieżki, zmienia jego strukturę. Przez to zaczynamy czuć przymus powracania do zachowania, które doprowadziło do tego nienaturalnie wysokiego poziomu dopaminy – czyli do oglądania pornografii [9]. Im więcej oglądamy porno, im częściej – tym silniej zostają wyrobione te ścieżki. Tym bardziej nas ciągnie, by powtórzyć dane zachowanie – sięgnąć – czy to po narkotyki, czy porno [10].
Z czasem ciągłe przeładowanie chemikaliami sprawia, że mózg zmienia się w sposób trwały. Przestraja się na zawyżony poziom dopaminy, wyłączając część jej receptorów [12]. Tak jak narkoman z czasem potrzebuje coraz większych dawek narkotyku, by poczuć się po prostu w miarę normalnie, tak uzależniony od pornografii potrzebuje coraz większej jej dawki (czy coraz „ostrzejszego” jej rodzaju) by być w stanie w ogóle jako tako funkcjonować, przyzwyczaja się do niej. [13]
Innymi słowy – choć mózg produkuje dopaminę na podwyższonych obrotach, dany człowiek nie odczuwa jej przyjemnych efektów. Mózg się przyzwyczaił. Co gorsza, gdy ktoś będąc już uzależnionym próbuje odstawić pornografię – ma regularne objawy tzw. zespołu abstynencyjnego [14] – w skrócie mówiąc – czuje się podle i ma wrażenie, że jak nie oglądnie pornografii stanie mu się coś złego.
Dodatkowy problem – choć wydaje się nam, że pornografia jest od zawsze, współczesna pornografia jest inna. Kiedyś były to zasadniczo same zdjęcia, potem filmy, które w dodatku były trudno dostępne. Internet szerokopasmowy daje dostęp do każdego, nawet najbardziej perwersyjnego rodzaju pornografii [15]. Dr Jeffrey Satinover z Uniwersytetu Princeton, w wystąpieniu przed komisją Senacką USA powiedział: ” To jest tak, jakbyśmy wynaleźli heroinę, sto razy silniejszą niż dotychczasowa, gotową do użycia w zaciszu swego domu i gotową do wstrzyknięcia do mózgu przez oczy.” [16]
[1] Pitchers, K. K., Vialou, V., Nestler, E. J., Laviolette, S. R., Lehman, M. N., and Coolen, L. M. (2013). Natural and Drug Rewards Act on Common Neural Plasticity Mechanisms with DeltaFosB as a Key Mediator. Journal of Neuroscience 33, 8: 3434-3442; Hilton, D. L. (2013). Pornography Addiction – A Supranormal Stim-ulus Considered in the Context of Neuroplasticity. Socioa ctive Neuroscience & Psychology 3:20767; Hilton, D. L., and Watts, C. (2011). Pornography Addiction: A Neuroscience Perspective. Surgical Neurology International, 2: 19. (http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3050060/)
[2] Hilton, D. L., and Watts, C. (2011). Pornography Addiction: A Neuroscience Perspective. Surgical Neurology International, 2: 19; (http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3050060/) Bostwick, J. M. and Bucci, J. E. (2008). Internet Sex Addiction Treated with Naltrexone. Mayo Clinic Proceedings 83, 2: 226–230; Nestler, E. J. (2005). Is re a Common Molecular Pathway for Addiction? Nature Neuroscience 9, 11: 1445–1449; Leshner, A. (1997). Addiction Is a Brain Disease and It Matters. Science 278: 45–7.
[3] Bostwick, J. M. and Bucci, J. E. (2008). Internet Sex Addiction Treated with Naltrexone. Mayo Clinic Proceedings 83, 2: 226–230; Balfour, M. E., Yu, L., and Coolen, L. M. (2004). Sexual Behavior and Sex-Associated Environmental Cues Activate the Mesolimbic System in Male Rats. Neuropsychopharmacology 29, 4:718–730; Leshner, A. (1997). Addiction Is a Brain Disease and It Matters. Science 278: 45–7.
[4] Hedges, V. L., Chakravarty, S., Nestler, E. J., and Meisel, R. L. (2009). DeltaFosB Overexpression in the Nucleus Accumbens Enhances Sexual Reward in Female Syrian Hamsters. Genes Brain and Behavior 8, 4: 442–449; Bostwick, J. M. and Bucci, J. E. (2008). Internet Sex Addiction Treated with Naltrexone. Mayo Clinic Proceedings 83, 2: 226–230; Doidge, N. (2007). Brain ffat Changes Itself. New York: Penguin Books, 108; Mick, T. M. and Hollander, E. (2006). Impulsive-Com-pulsive Sexual Behavior. CNS Spectrums, 11(12):944-955; Nestler, E. J. (2005). Is re a Common Molecular Pathway for Addiction? Nature Neuroscience 9, 11: 1445–1449; Leshner, A. (1997). Addiction Is a Brain Disease and It Matters. Science 278: 45–7.
[5] Bostwick, J. M. and Bucci, J. E. (2008). Internet Sex Addiction Treated with Naltrexone. Mayo Clinic Proceedings 83, 2: 226–230; Paul, P. (2007). Porni d: How Pornography Is Transforming Our Lives, Our Relationships, and Our Families. New York: Henry Hold and Co., 75; Doidge, N. (2007). Brain ffat Changes Itself. New York: Penguin Books, 107; What Is Oxytocin, Psychology Today, http://www.psychologytoday.com/basics/oxytocin
[6] Doidge, N. (2007). Brain ffat Changes Itself. New York: Penguin Books, 106; Kauer, J. A., and Malenka, J. C. (2007). Synaptic Plasticity and Addiction. Nature Reviews Neuroscience 8: 844–858; Mick, T. M. and Hollander, E. (2006). Impul-sive-Compulsive Sexual Behavior. CNS Spectrums, 11(12):944-955; Nestler, E. J. (2005). Is re a Common Molecular Pathway for Addiction? Nature Neuro-science 9, 11: 1445–1449; Leshner, A. (1997). Addiction Is a Brain Disease and It Matters. Science 278: 45–7.[7] Doidge, N. (2007). Brain ffat Changes Itself. New York: Penguin Books, 106; Nestler, E. J. (2
005). Is re a Common Molecular Pathway for Addiction? Nature Neuroscience 9, 11: 1445–1449.
[8] Doidge, N. (2007). Brain ffat Changes Itself. New York: Penguin Books, 106; Nestler, E. J. (2005). Is re a Common Molecular Pathway for Addiction? Nature Neuroscience 9, 11: 1445–1449.
[9] Hilton, D. L. (2013). Pornography Addiction—A Supranormal Stimulus Considered in the Context of Neuroplasticity. Socioa ctive Neuroscience & Psychol-ogy 3:20767; Pitchers, K. K., Vialou, V., Nestler, E. J., Laviolette, S. R., Lehman, M. N., and Coolen, L. M. (2013). Natural and Drug Rewards Act on Common Neural Plasticity Mechanisms with DeltaFosB as a Key Mediator. Journal of Neuroscience 33, 8: 3434-3442; Hedges, V. L., Chakravarty, S., Nestler, E. J., and Meisel, R. L. (2009). DeltaFosB Overexpression in the Nucleus Accumbens Enhances Sexual Reward in Female Syrian Hamsters. Genes Brain and Behavior 8, 4: 442–449; Hilton, D. L., and Watts, C. (2011). Pornography Addiction: A Neuroscience Per-spective. Surgical Neurology International, 2: 19; (http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3050060/) Miner, M. H., Raymond, N., Mueller, B. A., Lloyd, M., Lim, K. O. (2009). Pre-liminary Investigation of the Impulsive and Neuroanatomical Characteristics of Compulsive Sexual Behavior. Psychiatry Research 174: 146–51; Angres, D. H. and Bettinardi-Angres, K. (2008). Disease of Addiction: Origins, Treatment, and Recovery. Disease-a-Month 54: 696–721; Doidge, N. (2007). Brain ffat Changes Itself. New York: Penguin Books, 107.
[10] Angres, D. H. and Bettinardi-Angres, K. (2008). Disease of Addiction: Origins, Treatment, and Recovery. Disease-a-Month 54: 696–721; Doidge, N. (2007). Brain ffat Changes Itself. New York: Penguin Books, 102.
[11] Pitchers, K. K., Vialou, V., Nestler, E. J., Laviolette, S. R., Lehman, M. N., and Coolen, L. M. (2013). Natural and Drug Rewards Act on Common Neural Plasticity Mechanisms with DeltaFosB as a Key Mediator. Journal of Neuroscience 33, 8: 3434-3442; Angres, D. H. and Bettinardi-Angres, K. (2008). Disease of Addiction: Origins, Treatment, and Recovery. Disease-a-Month 54: 696–721; Doidge, N. (2007). Brain ffat Changes Itself. New York: Penguin Books, 105; Paul, P. (2007). Porni d: How Pornography Is Transforming Our Lives, Our Relationships, and Our Families. New York: Henry Hold and Co., 75.
[12] Hilton, D. L., and Watts, C. (2011). Pornography Addiction: A Neuroscience Perspective. Surgical Neurology International, 2: 19; (http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3050060/) Angres, D. H. and Bettinardi-Angres, K. (2008). Disease of Addiction: Origins, Treatment, and Recovery. Disease-a-Month 54: 696–721.
[13] Angres, D. H. and Bettinardi-Angres, K. (2008). Disease of Addiction: Origins, Treatment, and Recovery. Disease-a-Month 54: 696–721; Zillmann, D. (2000). Inffuence of Unrestrained Access to Erotica on Adolescents’ and Young Adults’ Dispositions Toward Sexuality. Journal of Adolescent Health 27, 2: 41–44.
[14] Angres, D. H. and Bettinardi-Angres, K. (2008). Disease of Addiction: Origins, Treatment, and Recovery. Disease-a-Month 54: 696–721; Berridge, K. C. and Robinson, T. E. (2002). Mind of an Addicted Brain: Neural Sensitization of Wanting Versus Liking. In J. T. Cacioppo, G. G. Bernston, R. Adolphs, et al. (Eds.) Foundations in Social Neuroscience (pp. 565–72). Cambridge, Mass.: MIT Press.
[15] Paul, P. (2007). Porni d: How Pornography Is Transforming Our Lives, Our Relationships, and Our Families. New York: Henry Hold and Co., 75; Caro, M. (2004). New Skin Trade. Chicago Tribune, September 19; Brosius, H. B., et al. (1993). Exploring the Social and Sexual “Reality” of Contemporary Pornography. Journal of Sex Research 30, 2: 161–70.[
16] Satinover, J. (2004). Senate Committee on Commerce, Science, and Transportation, Subcommittee on Science, Technology, and Space, Hearing on the Brain Science Behind Pornography Addiction and Ects of Addiction on Families and Communities, November 18.
Źródło opracowania: WWW.FIGHTTHENEWDRUG.ORG